In de aanloop naar zondag 25 februari gaan we met een aantal vaste bezoekers van de herdenking van de Februaristaking in gesprek. We vragen waarom ze ieder jaar voor de herdenking naar het Jonas Daniël Meijerplein komen en wat herdenken voor hen betekent.
1.Wie ben je?
Ik ben Tuur Elzinga, 54 jaar oud en ik ben voorzitter van de FNV.
2.Waarom herdenk je de Februaristaking?
Terugkijkend op wat er toen gebeurd is, vind ik het een unieke, collectieve daad van verzet. Uit mijn ervaring als vakbondsvoorzitter weet ik dat staken moed vergt. Het opkomen voor je zelf of voor anderen bij wie je onrecht ziet worden aangedaan, dat vergt altijd moed. Maar in die omstandigheid, waarin je weet dat het meer dan je baan kan kosten, dat het met geweld of zelfs je leven bekocht kan worden… Het vergt ontzettend veel moed om dan op te staan. Ik vind het tot op de dag van vandaag nog uitermate inspirerend dat veel mensen dat, zelfs in die tijden, samen hebben gedaan, vanuit de wetenschap ‘alleen kunnen we het niet, maar samen staan we sterk’. Het is heel belangrijk dat die bijzondere gebeurtenis herdacht wordt.
3.Wat betekent herdenken voor jou?
Ik vind herdenken belangrijk om de geschiedenis levend te houden. Juist omdat de Tweede Wereldoorlog steeds minder ‘levende geschiedenis’ is. De meeste mensen vandaag de dag hebben dat niet meer bewust meegemaakt. Terwijl de impact niet weg te denken is. Kijk alleen al naar het conflict in het Midden-Oosten, of naar de vele internationale verdragen, de grondrechten die we in Nederland kennen. Het feit dat bijna iedereen artikel 1 van de grondwet kent, dat je elkaar gelijk behandelt en niemand discrimineert. Deze zaken zijn in reactie op de grote gebeurtenissen als de Eerste en de Tweede Wereldoorlog ontstaan. Het is voor mij ontzettend belangrijk dat je blijft herdenken om te begrijpen waar dingen vandaan komen, en wat de waarde is van dingen die we normaal zijn gaan vinden. Juist ook nu.
Ik was laatst met mijn zoon in Westerbork. Waar ik nog van mijn opa, oma en mijn ouders gehoord heb over de Tweede Wereldoorlog en wat dit direct met mensen deed, moeten we het nu aan de hand van dat soort voorbeelden laten zien. Uitermate indrukwekkend om daar te zijn, ook voor mijn zoon van 13. Dankzij zo’n herdenkingsplek of een moment als de herdenking van de Februaristaking gaat de geschiedenis meer leven. Juist omdat ik het zelf niet heb meegemaakt, vind ik het belangrijk om dit dan op deze manier toch tastbaarder te maken. Dat in mijn ogen hoort wel bij de opvoeding.
4. Naar wie kijk je op als het gaat om hedendaags verzet?
Ik weet hoeveel moed het vergt en hoeveel drempels je over moet om zelf in actie te komen. Als je woede of onrecht ervaart, om dan op te staan en dat daadwerkelijk om te zetten in een daad zoals een collectieve actie als een staking. Ik hoor van vakbondscollega’s uit andere landen dat mensen dat ook in het hier en nu doen. In landen waar je geen recht hebt om vrij te demonstreren, maar dat toch gebeurt. Denk aan vakbondsleiders of jonge vrouwen in Iran. Of arbeiders in Myanmar of in Zimbabwe, die met gevaar voor eigen leven demonstraties of stakingen organiseren. In strijd om gelijkheid, tegen mensonterende arbeidsomstandigheden, vanwege de grootschalige armoede… Daar kan ik alleen maar ontzettend diep mijn hoed voor afnemen.
